Kabar
Lelayu
——————kembul bojana ——————–
Dasamuka
: Piye Kumbakarna, Hemmm?
Kumbokarno
: Tuntum bebayune angga, seger sumyah rasane awakku , tuwuk padharaku
Dasamuka
: Wis wareg?
Kumbokarno
: Wis….
Dasamuka
: Seger ya, heeem?
Kumbokarno
: Iya!
Dasamuka
: Lungkrahe awakmu sajrone nem candra ora mboga, ora nginum?
Kumbokarno
: pulih kaya duking wingi nguni, malah wuwuh kasantosane lahir-batin
Dasamuka
: Yen ngono ayo bali menyang pendhapa Kumbakarno!!
................................................
Dasamuka
: Kumbakarno!!
Kumbokarno
: Apa kakang prabu?
Dasamuka
: Wuse mari sawetara kangene , kaule pun kakang wus bisa kasembadan , samangsa
si adhi bali sowan maneh marang kedhaton bakal dak-kanthi bebarengan kembul
bojana handrawina nganti nutug, nyatane kabeh wus padha kepadhane ati . Si adhi
ya nganti wareg, pun kakang uga tuwuk. Liya kang padha dirembug, magepokan
kalawan swasana jro-jabane Ngalengka Diraja , Kumbakarno!!
Kumbakarno
: Iya, kaka prabu bakal paring dhawuh apa?
Dasamuka
: Yayi, aja kaget , yen ta sedulurmu kang sekawit papat cacahe . Siji, pun
kakang tinemu pembayun, loro sira, katelune Sarpa Kenaka, kapate si Gunawan
Wibisana . Nanging sawise ilang siji, yakuwi adhimu Gunawan Wibisana ana
susulan maneh , kang mesthine si adhi kudu ngawruhi lan melu ngrasakake lelakon
iki . Durung wae dak-kandhakake marang si adhi ketemben iki . Adhimu
Sarpa Kenaka mingkisake lengen , nyancutake sesondher, ngungalake dhadha ,
nyeblakake bebahu, lan najemake pandulu . Jumangkah ing payudan mangrurah para
wanara kang dadi klilipe negara Ngalengka Diraja . Awit saka karoban mungsuh ,
nadyan Sarpa Kenaka duwe kabisan kang sarta kagunan bebasan pinter ngetung
cacahing lintang, jembare langit . Pira bobote wanodya, krubyuk kabotan pinjung
tandhing lan Anoman kang wus ngawruhi marang daya pengapesane Sarpa Kenaka ,
ken acinandhak tangane , kuku jejempol sakekarone dipugut dening Anoman, pugute
kuku saka jejempol, dina iki adhimu Sarpa Kenaka tekaning pati, kumbakarno!!
……………………Sampak 6 Tlutur…………………
Kumbokarno
: E…e…ee…ee….Oooo, Sarpa Kenaka, Sarpa Kenaka , Wuih Lha dalah . Kang mesthine
si adhi kudu ngrasakake langgeng kamuktene negara Ngalengka Diraja , gelem ora
gelem pinugut yuswane si adhi awit saka kasempyok durangkarane sedulur tuwa
kang tanpa nganggo petung reh kamanungsan , Ooooo, kaka prabu. Patine
Sarpa Kenaka yen ta disawang satleraman kendhih dening daya pangaribawane
Anoman, nanging yen ta dirasakake nganggo rasa kang jero, yektine kaka prabu
dhewe kang mateni. Upamane kaka prabu ora nyengker lan ora nyidra garwane Rama
Regawa kang aran Sinta didunungake ana Taman Arga Soka, kiraku ora ngurbanake
sedulur wadon kang cacahe amung sawiji !
Dasamuka
: Cukuuuup….!! Cukup, durung rampung nggonku ngucap kowe ngundhamana kang ora
–ora dak-tampa kanthi legawaning atiku , ning durung cukup, heeem. Sarpa Kenaka
mati , kowe sedulur lanang . Kowe sedulur lanang kang gagah perkosa, sentosa
dhadha bebahumu, piye rasamu yen kelangan sedulur wadon mung siji?
Kumbokarno
: Iya…aku ora wegah, ora bakal awewigih yen bebela patine Sarpa Kenaka,
nyirnakake kabeh wadya Rewanda!!
Dasamuka
: Lha rak ngono, kuwi kang dak-jaluk. Angka loro Paman Patih Prahastha, Nadyan
wus lalu yuswa bebasane kempong perot jambul
wanen ora jejeg adege yen datan cinuwak ing teken, nanging
dheweke ngrumangsani yen sawijine satriya Ngalengka Diraja , tanpa pinarentah ,
ana greget satemah gumregut. Gumregah nedya jumangkah ing payudan, nadyan
dak-gondheli nanging nalika semana dipalangana malumpat, didhadhungana medhot,
nandhingi kridhane para rewanda, kang sekawit . kang sekawit!!, Heeh Kumbakarno
….. kang sekawit!! Ora sethithik cacahe para wanara kang ludhes keles
dadi tandhes amarga tinarajang pangamukke paman Patih Prahastha. Nanging ,
iblis Gunawan, adhimu sing tok-tresnani ngajokake senapati kethek kang mung
sagegem gedhene aran Si Anila apangkat patih . Sakawit amung dinggo dolanan
dening paman prahastha, nanging embuh apa ta sababe. Heh Kumbakarno , nanging
apa ta sababe Si Anila kuwat ambedhol tugu , ambedhol tugu kang mapan ana
telenge payudan . Uwale tugu saka tancepane bumi kineprukake mustakane paman
Prahastha . Pecahe mustaka, samengko pepundhenmu Paman Prahasta
seda kumbakarno!!
………………….Sampak 6 Tlutur……………….
Pangundhamane
Dasamuka
…………………………..Yaksa
gora ri sedheng Kumbokarno………………………
Kumbokarno
: E-e-e-eehhh, kaka prabu, kaka prabu. Lelakon iki tumpuk matumpa-tumpa , yen
aku sing dikeparengake anggledhahi kang sarta naliti kedadean-kadadean kang
mangkene mau , jebul awoh, awoh saka wangkot kang sarta puguh santosaning
panggalih kaka prabu nggone ambegugug, nggegegi
rumangsa gagah nyengker Rakyan Wara
Sinta , nganti nuwuhake peperangan gedhe , mula kaka prabu ngibarate kriwikan durung kebajut dadi grojogan ilining
banjir marus kang bakal mbalabak Ngalengka Diraja . Kaka prabu bakal ilining
banjir marus kang bakal mbalabak negara Ngalengka Diraja iki bendungen, srana
nggonmu gelem manglung rasamu, tumungkul pambeganmu
, nglenggana ing reh kaluputanmu, balekna Sinta
ana astane Regawa , yen kaka prabu kepareng palakrama maneh , aja ta amung
sipate jalma lumrah , nadyan silih hapsari ing kaendran kiraku ora
mengko-mengko , kapara keh kang padha rebut ngarep kepengin winengku garwa
dening kaka prabu. Ooooo….kaka prabu kaparenga engeta!
Dasamuka
: Kowe dudu manungsa ya hem…?, Jiid……..!! Ora ana gunane kowe
nyubya-nyubya pamanmu . Ora ana gunane kowe nyungga-nyungga manungsa kang tan
wruh idhepe kabecikan, lan Jiid…..!! Aja tok-anggep iku sawijining
satriya Ngalengka Diraja , Kumbakarna anggepen kaya darajade wong sudra sampali , loro saudon telu saurupan, kere
macukiling bale – bale longan , heem….!! Ora pantes cinaket
wong agung , senengane mung arep ongkang-ongkang sedhakep sila tumpang , duwe
watak mangsa bodhoa. Manungsa kang kaya kowe genep loro kaya kowe Ngalengka
Diraja ambleg, ibliis…!!
Kumbokarno
: Iyooh…..borong nggonmu paring deduka, aku amung ndherek !
Dasamuka
: Mung saiki ngene , kowe saka Panglebur Gangsa tak-timbali mau kajaba kangen ,
pun kakang kepengin takon : Kumbokarno kuwi wong ngendi? Kumbokarno kowe wong
ngendi, hem…?
Kumbokarno
: Yen isih diakoni aku kulawarga Ngalengka Diraja !
Dasamuka
: Putrane?
Kumbokarno
: Rama Panembahan Wisrawa
Dasamuka
: Ibumu, hemm….?
Kumbokarno
: Kanjeng ibu Sukesi!
Dasamuka
: Sedulurmu tuwa?
Kumbokarno
: Kaka prabu Rahwana Raja
Dasamuka
: Yen ta , heh Kumbokarno….yen rama – ibu ora ana sing wenang mranata kang
sarta masesa para kadang-kadang kang isih padha ditinggal iki, sapa kang darbe
wajib?
Kumbokarno
: Ana naluri kang wus kadlarung lan kaplantrang dadi pranatan, sedulur lanang
kang tinemu pembarep sayekti trep dadi sesule sudarma. Ya mung kowe kang
tak-anggep bapa sarta bapakku apadene pangayomanku!!
Dasamuka
: Lha…. rak ngono, hem….Gene waras!! Ora gingsir angen-angenmu, kowe waras, ya
!! Kowe waras….!! Broool….. kowe digedhekake dening dayaning bumi , geni,
banyu Ngalengka Diraja, hem….!! Yen kowe nyumurupi, yen netramu ora
bawur, nalarmu ora kuwur, lakumu ora ngawuuur lan kowe dudu manungsa sing
nagur. Aku arep takon : ucapmu kang kaya katemben kalair iki mau apa bisa
tak-tuhoni ?
Kumbokarno
: Aku dudu wong loro telu saudhon. Tumrape Ngalengka Diraja aku dudu wong mbuh
kanane!!
Dasamuka
: Lha, rak ngono…..Yen ngono , Ngalengka Diraja kowe melu nduwe ya?
Kumbokarno
: Ngalengka Diraja aku melu nduwe!!
Dasamuka
: Cocok….!! Ngalengka Diraja kowe melu nduwe, dhasarmu apa kowe kok muni ngono?
Kumbokarno
: Kamuktene negara aku melu ngrasakake !!
Dasamuka
: Bener….!! Ngibarate yen bebrayan agung antarane pun kakang lan si adhi , apa
dene putra sentana ?
Kumbokarno
: Kaya dene mina kang urip ana telenging balumbang !!
Dasamuka
: Yen banyune panas?
Kumbokarno
: Kabeh melu ngrasakake panas!!
Dasamuka
: Yen banyune adhem?
Kumbokarno
: Aku melu ngrasakake seger!!
Dasamuka
: Lha rak ngono…!! Ngalengka Diraja ing mangsa kalungguhan iki bumi saya panas,
bumi saya panas….!!
Kumbokarno
: Rasaku uga panas !!
Dasamuka
: Bisane rasamu seger?
Kumbokarno
: Panas iki tak-sirnakake!!
Dasamuka
: Sapa kang anjalari panas?
Kumbokarno
: Kang anjalari panas kaka prabu….!!
Dasamuka
: Kowe guoblog ya, hem….!! Kowe mendho*), hem….!! Kowe tetela manungsa kang tan
idhepe kawruh ora tau gegulang ngelmu, heemm…!! Karepku nadyan wujudmu buta,
nanging nduwea watak satriya. Kowe kuwi buta satriya !! Ringkese rembug
kowe aja ngucap kang dudu-dudu, aku njaluk tetepana sawijining satriya, yen ta
kowe manungsa Ngalengka Diraja kang dilairake ing kene , kene ya bumi iki ,
bumi Ngalengka Diraja iki diidak-idak dening kethek. Bumi Ngalengka diraja
diidak-idak dening kethek, samengko wis padha pacak baris ana ing Giri Swela,
hem…!! Wis caket ana ing Ngalengka Diraja . Kowe lila bumimu diidak-idak kethek?
Kumbokarno
: Ora lila ?
Dasamuka
: Yen ora lila caramu priye?
Kumbokarno
: Kethek-kethek kang ngidak-idak bumi kene bakal dak-singkirake !!
Dasamuka
: Dina iki kowe mangkata !! Kowe mangkata , kowe kuwi dicecedha dening manungsa
sajagad, kowe dierang-erang dening manungsa sajagad, kowe diisin-isin dening
manungsa sa-Ngalengka Diraja, hemm….!! Saglugute kolang-kaling, sarambut pinara
pitu ora ngira yen Kumbokarno dumadine amung pepayung kajirihan….!!
Kajirihan….!!
Dasamuka
: Kowe dienteni, kabeh wadya wanara nggone ngigit-ngigit kepengin tekamu, aja
mung mandheg ana kondhang, nanging nyatakna kaprawiran kang sarta kasantikanmu,
gunakna kanggo mrewasa , kanggo mangrurah, kanggo nyirnakake kethek-kethek kang
ngambah bumi Ngalengka Diraja !!
Kumbokarno
: Iyooh….Nadyan tanpa pinarentah , aku mengko bakal jumangkah sikilku , jer
nyatane iku dadi jejibahan . Ingatase satriya yen gelem
wiwit tumandang gawe sarana diprentah iku durung sawijining kuwajiban kang
sejati . Nanging aku duwe panjaluk!!
Dasamuka
: Panjalukmu apa, lha rak ngono….? Apa si adhi kepengin nitih rata inten
ingkang turangga wolu ?
Kumbokarno
: Dudu iku kang tak-jaluk!!
Dasamuka
: Gajah titihane pun kakang?
Kumbokarno
: Ora kulina numpak gajah!!
Dasamuka
: Karepmu……?
Kumbokarno
: Ora esuk, ora sore yen Rakyan Wara Sinta tok-balekake ana tangane Rama Regawa
mengko tak-tundhunge kethek-kethek saka ing Giri Swela, yen nganti ana tan
trimane Rama Regawa lan Lesmana tandhinge Kumbokarno!!
Dasamuka
: Cukuuuuup…..!! Bangsat ya….!! Jiid….bandha kesasar Jiid….! Wooo…. lha jebul
ngono ya , bisa tak-waca ya gedhohanmu hem…, atimu, bebudenmu. Alu biyen
nate ngingu srenggala….!! . Kowe ngerti srenggala? Aku tau ngingu sona….!! Kowe
ngerti sona? Sona, sing gaweyane njegog , kae yen ta pendhak dipakani,
diprentah apa wae dening kang makani manut . Atase kowe manungsa
keweh….keweh….lagi wae bubar pista raja , wareg gelem ngrasakake , seger gelem
nyandhang, nanging aneng rekasane kowe mingkuh. Gunane apa aku mangan bareng
karo kowe …..!!
Lir kinetap duka yayah sinipi, jaja bang mawinga-winga , kumedut
padoning lathi , netra kocak ngondhar-andhir, kerot-kerot kanang waja ….
Kumbokarno
: He…eeee….eeh….Wooo, lha kok jebul tekan semono kakang prabu!! Ngundhamana barang
sing wis klebu weteng, yooh….gunane apa aku mangan yen manganku ora sarana ulat
kang becik , yen nggonku mangan peparinge manungsa kang ora lila lair batin,
ora wurunga bakal malang ing tenggak. Yen kowe ngundhamana perkara pangan, sing
wis mlebu wadhuk , nyooh …. sawangen tak-utahke kabeh…..!!
—————-Sampak……………………